Genetic Variation and Agronomic Evaluation of Chickpea Cultivars for Grain Yield and Its Components Under Irrigated and Rainfed Growing Conditions

Document Type : Full Article

Authors

Department of Crop Production and Plant Breeding, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, I.R.Iran.

Abstract

Water deficit is an important factor limiting crop growth all over the world. In order to evaluate genetic variation, heritability and the interrelationship between agronomic traits, twenty chickpea genotypes were cultivated in two separated randomized complete block experiments with three replications under normal irrigated and rainfed conditions. The experiments were carried out at the Agricultural Research Station of Razi University, Kermanshah, Iran, in the 2004-2005 growing season. Under normal conditions, plants were irrigated at stem elongation, pod appearance and pod filling stages. In rainfed conditions, no irrigation treatment was applied. The results revealed that the genotypes S95274 under irrigated and X95TH69 in rainfed conditions had the highest number of pods per plants (NPP), number of seeds per plant (NSP) and grain yield. The genotypes X96TH54 and X95TH69 produced relatively high grain yield compared to other genotypes in both conditions. The highest genotypic and phenotypic coefficients of variation in irrigated (32.61% and 34.67%, respectively) and in rainfed conditions (47.88% and 49.39%, respectively) and also the highest estimation of heritability in both conditions (88% and 93%, respectively) belonged to grain yield. In rainfed growing conditions, the correlations between grain yield and its components were significantly positive while in irrigated conditions  grain yield showed significant correlation with NPP (r=0.50) and NSP (r=0.49). According to the results of path analysis, the highest direct (0.99 and 0.73 in irrigated and rainfed conditions, respectively) and indirect effects (0.89 in irrigated and 0.71 in rainfed experiments) on grain yield belonged to NSP and NPP respectively. Based on cluster analysis method, genotypes were classified into three and four groups in irrigated and rainfed conditions, respectively. It can be concluded that the NPP and NSP traits could be used as selection criteria for grain yield improvement in both conditions in chickpea breeding programs. 

Keywords

Main Subjects

Article Title [Persian]

تنوع ژنتیکی و ارزیابی ارقام نخود برای عملکرد دانه و اجزای آن در شرایط کشت آبی و دیم

Authors [Persian]

  • آرمین ساعد موچشی
  • بهرام حیدری
  • علی دادخدایی
بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، جمهوری اسلامی ایران
Abstract [Persian]

کمبود آب از جمله عوامل مهم در کاهش عملکرد گیاهان زراعی در جهان است. به منظور برآورد تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی بین صفات مرفولوژیک در شرایط کشت آبی و دیم، بیست ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران در سال زراعی ۸۵-۸۴ کشت گردیدند. در کشت آبی گیاهان در سه مرحله شامل ساقه دهی، ظهور و پر شدن غلاف آبیاری شدند ولی در آزمایش دیم هیچ گونه آبیاری انجام نشد. ژنوتیپ­های 95274 S در شرایط آبیاری و X95TH69 در کشت دیم دارای بیشترین تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته و همچنین عملکرد دانه بودند. ژنوتیپ­های X96TH54 و X95TH69 عملکرد نسبتأ بالایی در هر دو شرایط آبی و دیم داشتند. بالاترین مقدار ضریب تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی در شرایط آبی (به ترتیب ۶۱/۳۲ و ۶۷/۳۴ درصد) و در شرایط دیم (به ترتیب ۸۸/٤۷ و ۳۹/۴۹ درصد) و همچنین برآورد وراثت­پذیری (به ترتیب ۸۸ و ۹۳ درصد در شرایط آبی و دیم) به عملکرد دانه تعلق داشت. در شرایط دیم، همبستگی بین عملکرد دانه و اجزای آن مثبت و معنی­دار بود در حالی که در شرایط آبی عملکرد دانه همبستگی مثبت معنی­داری با تعداد غلاف در بوته (۵۰/۰r=) و تعداد دانه در بوته  (۴۹/۰r=) داشت. بر اساس نتایج تجزیه ضرایب مسیر، بیشترین آثار مستقیم ( ۹۹/۰ و ۷۳/۰ به ترتیب در آزمایش آبی و دیم) و غیر مستقیم (۸۹/۰ در کشت آبی و ۷۱/۰ در شرایط دیم) بر عملکرد دانه به ترتیب به صفات تعداد دانه در بوته و تعداد غلاف در بوته تعلق داشت. با استفاده تجزیه خوشه­ای، ارقام در شرایط آبی به سه و در شرایط دیم به چهار گروه تقسیم بندی شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته می­توانند به عنوان شاخص­های انتخاب ژنوتیپ­های برتر در برنامه­های بهنژادی  نخود مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords [Persian]

  • تنوع ژنتیکی
  • کشت دیم
  • نخود
  • وراثت پذیری
Iran Agricultural Research
Volume 29, Issue 2 - Serial Number 2
Vol. 28, No. 2, 2009 & Vol. 29, No. 1-2, 2010
March 2010
Pages 39-50

Files

Share

How to cite

Statistics