اعتبار‌سنجی استفاده از ماشین پاششی ویژه برای کاربرد علف کش عمومی (گلایفوسیت) به منظور کنترل علف‌های هرز مزارع نخود در مناطق دیم ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه ، ج. ا. ایران

چکیده

علف‌‌های‌ هرز یکی از مشکل‌های اصلی کشت و کار نخود در دیمزارهای ایران بوده و صرفه اقتصادی تولید تا حد زیادی وابسته به نحوه ی کنترل آنهاست. در این پژوهش، روش‌های عمده‌ی مبارزه با علف‌های‌هرز که در کشور رواج دارد؛ شامل وجین دستی و کنترل مکانیکی + وجین دستی، با کاربرد یک علف کش  عمومی ( گلایفوسیت)  با استفاده از یک ماشین پاششی مخصوص در یک سیستم بدون خاک‌ورزی مقایسه گردید. آزمایش در مزارع آزمایشی پنج هکتاری همراه با یک مزرعه دو هکتاری شاهد بدون مبارزه با علف‌هرز در طی سال زراعی 97-1396 در اراضی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور ( مراغه) انجام گرفت. نخود رقم عادل در یک آرایش کشت 5/17 × 5/52  سانتی‌متری با استفاده از یک دستگاه  کارنده‌ی مستقیم  کشت گردید و عملیات رایج زراعی مانند مبارزه با آفات و کود‌دهی در طی فصل رشد انجام شد. سه تکه زمین 10 متر‌مربعی در داخل هر تیمار بصورت کاملاً تصادفی انتخاب شده و به عنوان بلوک فرض شدند و کلیه اندازه‌گیریها در داخل چهار نمونه‌ی یک متر‌مربعی که کاملاً تصادفی و به عنوان تکرار انتخاب شده بودند، در داخل این تکه‌های ده متر‌مربعی انجام گرفت و سپس داده‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی تجزیه شدند. نتایج نشان دادند که اگرچه وجین دستی و کنترل مکانیکی + وجین دستی دارای بالاترین شاخص های عملکرد هستند، اما بیشترین توجیه اقتصادیِ کنترل متعلق به کاربرد علف‌کش عمومی  گلایفوسیت  با استفاده از ماشین پاششی ویژه بود. این نشان داد که تحت شرایطی که کاربرد علف‌کش های انتخابی به دلیل گرانی و کمبود در بازار غیر اقتصادی است، کشاورزان نخود کار می‌توانند با استفاده از این دستگاه، علف‌کش‌های عمومی نسبتاً ارزان را برای کنترل علف‌های‌هرز به‌کار برده و درآمد قابل قبولی را بدست بیاورند.

کلیدواژه‌ها


Ahmadi, K., Hoseinpour, R., Ebadzadeh, H. R., Gholizadeh, H., Hatami, F., MohammadniaAdrouzi, S., Abdshah, H., & Abbastaghani, R. (2015). Study on the growing area and production of crops in Iran during 1978-2014. Agricultural Ministry of Iran, 285 pp (In Persian). Retrieved from: http://opac.nlai.ir.
Abbasian, A., Rashed Mohassel, M. H., Nazemi, A., & Izadi, A. E. (2016). Community structure and species diversity of chickpea weeds in application of imazethapyr and trifluralin. Agronomy Journal (Pajouhesh and Sazandegi), 110, 39-45 (In Persian). doi.org/10.22092/aj.2016.109255.
Al-Thahabi, S. A., Yasin, I. Z., Abu-Irmaileh, B. E., Haddad, N. I., & Saxena, M. C. (1994). Effect of weed removal on productivity of chickpea (Cicer arietinum L) and lentil (Lens culinaris Med) in a Mediterranean environment. Journal of Agronomy and Crop Science, 172, 333–341. doi.org/ /10.1111/j.1439-037X.1994.tb00184.x.
Avola, G., Tuttobene, R., Gresta, F., & Abbate, V. (2008). Weed control strategies for grain legumes. Agronomy for Sustainable Development, 28 (3), 389-395. doi.org/10.1051/agro:2008019.
Baylon, R. S., Malik, R. K., Vedwan, R. P. S., & Bhan, V. M. (1987). Chemical weed control in chickpea (Cicer arietinum L.), Tropical Pest Management, 33(1), 16-18. doi.org/10.1080/09670878709371106.
Blackshaw, R. E., O’Donovan, J. T., Harker, K. N., & Li, X. (2002). Beyond herbicides: New approaches to managing weeds. International Conference on Environmentally  Sustainable Agriculture for Dry Areas. ICESA 2000, pp. 305-312.
Boydston, R. A., Nelson, H., & Chaves-Cordoba, B. (2017). Tolerance of chickpeas to postemergence broadleaf herbicides. Weed Technology, 23(2), 190-194. DOI: doi.org/10.1017/wet.2017.99.
Campbell, J. 2016. Controlling weeds in Pacific Northwest pulse crops. Crops Soils, 49(2), 24–26. doi:10.2134/cs2016-49-2-8
Chavada, J. N., Patel, C. K., Patel, S. B., Panchal, P. P., & Patel, G. N. (2017). Weed management in chickpea (Cicer arietinum L.) under north Gujarat conditions. International Journal of Science, Environment and Technology, 6(3), 2018-2025.
Fathi, E., Tahmasbi, I., & Teimoori, N. (2016). The effects of sowing dates on weed populations and identification of dominant species in chickpea field. Agroecology Journal ,12(1), 59-67 (In Persian).
Feiziasl, V., Fotovat, A., Astaraei, A., Lakzian, A., Mousavi Shalmani, M. A., & Khorasani, A. (2016). Calibration of soil available nitrogen and water content with grain yield of dry land wheat. Journal of Water and Soil,30(5), 1556-1573 (In Persian).
Frenda, A. S., Ruisi, P., Saia, S., Frangipane, B., Di Miceli, G., Amoto, G., & Giambalvo, D. (2013). The critical period of weed control in faba bean and chickpea in Mediterranean areas. Weed Science, 61, 452-459. doi.org/10.1614/WS-D-12-00137.1.
Jha, , P., & Kumar, V. (2017). Pulse crop tolerance and weed control with fall-applied soil-residual herbicides. Agronomical Journal, 109 (6), 2828-2838. doi.org/10.2134/agronj2017.06.0320.
Kantar, F., & Elkoca, E. (1999). Chemical and agronomical control in chickpea (Cicer arietinum L. cv. Aziziye-94). Turkey Journal of Agriculture and Forestry, 23, 631-635.
Khan, I., Khan, M. I., Ullah, H., Haroom, M., & Gul, B. (2018). Assessment of integrated weed management approaches on Asphodelus tenuifolius in chickpea. Planta Daninha, 36, e018179088. doi.org/10.1590/s0100-83582018360100101
Khan, I. A., Khan, A., Jan, A., & Ali Shah, S. M. (2018).  Studies on tolerance of chickpea to some pre and post-emergence herbicides.  Emirates Journal of Food and Agriculture, 30(9), 725-731. doi.org/10.1590/S0100-83582018360100150.
Knott C. M., Halila H. M. (1988). Weeds in food legumes: problems, effect and control. In Summerfield R. J. (Ed.): World Crops: Cool-season food legumes (pp. 535- 548). Dordrecht, the Netherlands: Kluwer Academic Publisher.
Kropff, M. J. (1988). Modelling the effects of weeds on crop production. Weed Research, 28, 465-471.
Kumar, N., Hazra, K. K., Yadav, S. L. & Singh, S. S. (2015). Weed dynamics and productivity of chickpea (Cicer arietinum) under pre- and post-emergence application of herbicides. Indian Journal of Agronomy, 60(4), 570-575.
McKay, K., Miller, P., Jenks, B., Riesselman, J., Neill, K., Buschena, D., & Bussan, A. J. (2002). Growing chickpea in the northern great plains. North Dakota State University Extension Service. 2002; A-1236:1-8. Retrieved from: https://www.pulseusa.com/docs/chikpea.pdf
Mekonnen, G., Sharma, J. J., Tana, T., & Nigatu, L. (2015). Effect of integrated weed management practices on weeds infestation, yield components and yield of Cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.], Eastern Wollo, Northern Ethiopia. American. Journal of Experimental Agriculture, 7(5), 326–346. doi.org/10.9734/AJEA/2015/ 14513.
Merga, B., & Alemu, N. (2019). Integrated weed management in chickpea (Cicer arietinum L.). Cogent Food and Agriculture, 5, 1620152.  doi.org/10.1080/23311932.2019.1620152.
Nath, C. P., Dubey, R. P., Sharma, A. R., Hazra, K. K., Kumar, N., & Singh, S. S. (2018). Evaluation of new generation post-emergence herbicides in chickpea (Cicer arietinum L.). National Academy Science Letters, 41, 1-5.  doi.org/10.1007/s40009-017-0604-z.
Nosrati, I., Dabagh Mohammadi-Nasab, A., Amini, R., & Shakiba, M. R. (2017). Evaluation of species diversity and population indices of weeds in chickpea fields under dry-land of Kermanshah province. Journal of Crop Ecophysiology, 11(1), 143-161. (In Persian).
Paolini R., Faustini, F., Saccardo, F., & Crino, P. (2006). Competitive interactions between chickpea genotypes and weeds. Weed Research, 46, 335–344. 
Patel, B. D., Patel, V. J., Patel, J. B., & Patel, R. B. (2006). Effect of fertilizers and weed management practices on weed control in chickpea (Cicer arietinum L.) under middle Gujarat conditions. Indian Journal of Crop Science, 1(1-2), 180-183.
Plew, J. N., Hill, G. D., & Dastgheib, F. (1994). Weed control in chickpeas (Cicer arietinum). Proceedings Agronomy Society of New Zealand 24, 117-124.
Pouresmael, M., Kanouni, H., Hajihasani, M., Astraki, H., Mirakhorli, A., Nasrollahi, M., & Mozaffari, J. (2018).
Stability of chickpea (Cicer arietinum L.) landraces in national plant gene bank of Iran for dryland. Journal of Agricultural Technology, 20,387-400.
Rahman, Q. W. U., Shahenshah, M. S., Khan, H., Rahman, Q. L. U., Ahmad, D., Wahid, F., & Muhammad, Z. (2012). Effect of different herbicides and row spacings on the growth and yield of tomato (Lycopersicon esculentum L.). Pakistan Journal of Weed Science Research, 18 (2), 157-165.
Rathod, P. S., Patil, D. H., & Dodmani, B. M. (2017). Integrated weed management in chickpea (Cicer arietinum L.) under rainfed conditions of Karnataka, India. Legume Research, 40(3), 580-585. doi.org/10.18805/lr.v0iOF.9611.
Rupareliya, V. V., Chovita, P. K., Vekariya, S. J., & Javiya, P. P. (2017). Evaluation of pre and post emergence herbicides in chickpea (Cicer arietinum L.). International Journal of Chemical Studies, 6(1), 1662-1665.
Shah, M. I., Jalis, A., Ramzan, M., & Iqbal, J. (1989). Chemical weed control in broadcast sown wheat under irrigated conditions. Journal of Agricultural Research 3, 195-199.
Solh, M. B., & Pala, M. (1990). Weed control in chickpea. In Saxena M. C., Cubero J. I., Wery J. (Eds.), Present status and future prospects of chickpea crop production and improvement in the Mediterranean countries (pp. 93-99). Zaragoza, Spain: CIHEAM-IAMZ.
Tanveer, A., Malik, M. A., Cheema, Z. A., Ali, A., & Tahir, M. (1998). Effect of different levels of weed management on weed growth and grain yield of gram (Cicer arietinum L.). Pakistan Journal of Science, 50, 60–62.
Taran, B., Holm, F., & Banniza, S. (2012). Response of chickpea cultivars to pre- and post-emergence herbicide applications. Canadian Journal of Plant Science, 93, 279-286. doi.org/10.4141/CJPS2012-167.
Tiwari, A. N., Tiwari, S. N., Rathi, J. P. S., Verma, R. N., & Tripathi, A. K. (2001). Crop–weed competition studies in chickpea having Asphodelus tenuifolius dominated weed community under rain fed condition. Indian Journal of Weed Science, 33, 198–199.
Vasilakoglou, I., Valchostergios, D., Dhima, K., & Lithourgidis, A. (2013). Response of vetch, lentil, chickpea and red pea to pre- or post-emergence applied herbicides. Spanish Journal of Agricultural Research, 11(4), 1101-1111. doi.org/10.5424/sjar/2013114-4083.
Yasin, J. Z., Al-Thahabi, S., Abu-Irmaleh, B. E., Saxena, M. C., & Haddad, N. I. (1995). Chemical weed control in chickpea and lentil. International Journal of Pest Management, 41(1), 60-65.
Yousefi, A. R., & Alizadeh, H. M. (2006). Investigation of single and integrated application of different herbicides on chickpea (Cicer arietinum L.) yield and its components in winter sowing, presented at 15th Australian Weeds Conference, Adelaide, South Australia. 24–28 Sept. Weed Management Society of South Australia.