عوامل غیر ژنتیکی موثر بر مرده زایی و اثر مرده زایی بر طول عمر، عملکرد تولیدی و تولید مثلی گاوهای هلشتن ایران

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 بخش علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، جمهوری اسلامی ایران

2 مرکز اصلاح نژاد دام ایران، کرج، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

در این پژوهش برای بررسی عوامل موثر بر مرده‌زایی و اثر مرده‌زایی بر طول عمر، عملکرد تولیدی و تولید مثلی در گاوهای هلشتن ایران، ۲۲۰۰٤۳ رکورد زایش مربوط به ۱۰۲۱۹۹ گاو از۳۳ گله گاو که در بین سال­های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۸ جمع‌آوری شده بودند، استفاده شد. نتایح نشان داد که در ۰۶/٤ درصد از زایش‌ها، گوساله‌ها یا مرده به دنیا آمده بودند و یا تا ٤۸ ساعت پس از تولد مرده بودند. نتایج حاصل از رگرسیون لجستیک نشان داد که نرخ مرده‌زایی در گاوهای شکم نخست در مقایسه ‌با دیگر شکم‌های زایش به طور معنی‌داری بالاتر بود (P<0.01). سخت زایی به طور معنی‌داری نرخ مرده‌زایی را افزایش داده است (P<0.01). احتمال مرده‌زایی در گاوهای دارای گوساله‌ی نر بیشتر از ماده بود و همچنین مرده‌زایی در زایش‌های دوقلو بیشتر از زایش‌های تک‌قلو بود (P<0.01). مرده‌زایی در زایش‌های فصل تابستان بیشتر از دیگر فصل‌ها بود (P<0.01). تولید شیر، چربی و پروتئین در گاوهای مرده‌زا به ترتیب (۳۱±)۲۲۲، (۱۲/۱±)۸، و (۰۱/۱±)۶، کیلوگرم کمتر از گاوهایی بود که گوساله آنها مرده به دنیا آمده بود (P<0.01). مرده‌زایی تاثیر مثبتی بر درصد پروتئین داشت (P<0.01) اما بر درصد چربی تاثیری نداشت (P≥0.05). مرده­زایی باعث افزایش فاصله گوساله­زایی و کاهش طول عمر گاو در گله شد (P<0.01).

کلیدواژه‌ها