نگهداری پتاسیم در خاک های با اقلیم خشک و نیمه خشک جنوب ایران: با تاکید بر تثبیت پتاسیم

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ج. ا. ایران.

2 گروه عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سیرجان، سیرجان، ج. ا. ایران

چکیده

چکیده- تحقیق حاضر برای مطالعه شکل های پتاسیم و تثبیت آن در خاکهای جنوب ایران، با رژیم رطوبتی اریدیک و اریدیک – یوستیک، با توجه به ارتباط بین کانی شناسی خاک و شکل های مختلف پتاسیم  صورت گرفته است. 13 نمونه خاک سطحی (25-0سانتیمتری) از نواحی مختلف جمع آوری و در آزمایشگاه تجزیه شدند. ایلایت از کانیهای اصلی رس و فلدسپار و میکا کانی های خاک برای نگهداشت پتاسیم هستند. میانگین پتاسیم غیرتبادلی، تبادلی و کل به ترتیب برابر با 3/31، 9/283 و 5/1080 میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. این شکل های پتاسیم در واحدهای فیزیوگرافی فلات و دشت دامنه ای بیشترین فراوانی را داشته، در حالیکه بیشترین مقدار پتاسیم محلول در واحدهای دشت رسوبی و سیلابی مشاهده شد. علی رغم خشک بودن ناحیه با ذرات رس کم و مطالعات قبلی غیرمشابه در خاکهای آهکی نواحی خشک ایران، مقدار تثبیت پتاسیم در خاکها بسیار بالا بود، که احتمالا به دلیل غالب بودن کانی میکائی منطقه است. در آزمایش جذب میانگین جذب پتاسیم در خاکها 71 درصد پس از اضافه نمودن 1000 میلی گرم در کیلوگرم پتاسیم بدست آمد. به طور معمول  فعالترین جزء در تثبیت پتاسیم بخش سیلت با غالبیت میکا و ایلایت آن است. تثبیت پتاسیم پس از افزایش دوره های تری و خشکی نسبت به نمونه های که بدون چرخه تری و خشکی بودند، دارای روند کاهشی می باشد.

کلیدواژه‌ها


Abbaslou, H., Abtahi, A., Martin Peinado, F.J., Owliaie, H., & Khormali, F. (2013). Mineralogy and characteristics of soils developed on Persian Gulf and Oman sea basin, southern Iran: implications for soil evolution in relation to sedimentary parent material. Soil Science, 178 (10), 568-584.
Alamdari, P., Kamrani, V., & Mohammadi M. H. (2016). Clay mineralogy relationships with Potassium forms in different physiographic units. Journal of Water and Soil, 29(6), 1578-1589. (In Persian)
AndristRangel, Y., Simonsson, M., Andersson, S., Oborn, I., & Hillier, S. (2006). Mineralogical budgeting of K in soil: a basis for understanding standard measures of reserve K. Journal of Plant Nutrition Soil Science, 169, 605–615.
Azaroff, L.V., & Buerger, M.J. (1958). The Powder Method in X-Ray Crystallography. New York, NY, McGraw-Hill Boox Co. (www.xpowder.com).
Bostani, A., & Savaghebi, G. (2011). Study of potassium fixation capacity in some under-cultivation Sugarcanesoils in Khuzestan. Journal of Water and Soil, 25 (5), 982-993. (In Persian)
Choopani, S., Khosroshahi, M.M., Gholampoor, M., & Mirakhorlo, K. (2006). Determination of desert areas of Hormozgan Province from geological aspect [Abstract in English]. Iranian Journal Range Desert Research, 1(22), 17–26.
Darunsontaya, T., Suddhiprakarn, A., Kheoruenromne, I., Prakongkep,  N., & Gilkes, R. J. (2012). The forms and availability to plants of soil potassium as related to mineralogy for upland Oxisols and Ultisols from Thailand. Geoderma, 170, 11-24.
Gee, G.W., & Bauder, J.W. (1986). Particle size analysis, hydrometer method. p. 404-408.  In A. Klute et al. (ed.) Methods of Soil Analysis, Part I,3rd Ed. America Society Agronomy., Madison, WI.
Havlin, J.L., Beaton, J.D., Tisdale, S.L., & Nelson, W.L. (2005). Potassium, 7th ed. Soil Fertility and Fertilizers: An Introduction to Nutrient Management, New Jersey, Upper Saddle River.
Helmke, P.A., & Sparks, D.L. (1996). Lithium, sodium, potassium, rubidium, and cesium. p. 551-574. In D. L. Sparks et al. (ed.) Method of soil analysis. Part III. 3rd Ed. Am. Soc. Agron., Madison, WI.
Jackson, M.L. (1975). Soil chemical analysis: Advanced course. University of Wisconsin, College of Agriculture, Department of Soil Science, USA, Wisconsin, Madison.
Jafari, S., & Baghernejad, M. (2007). The effect of wetting and drying and cultivation systems on potassium fixation in some soils and clays of Khuzestan. Journal of Water and Soil Science, 41, 75-89.
Loppert, R.H., & Suarez, D.L. (1996). Carbonate and gypsum. In D. L. Sparks et al. (ed.) Method of soil analysis. Part III. 3rd Ed. Am. Soc. Agron., Madison, WI.
Moore, D.M., & Reynolds, R.C. (1997). X-Ray Diffraction and the identification and analysis of Clay Minerals. USDA, Oxford UniversityPress.
Murashinka, M.A., Southard, R.J., & Pettygrove, G.S. (2007). Silt and fine sand fractions dominate K fixation in soils derived from granitic alluvium of the San Joaquin Valley, California. Geoderma, 141, 283-293.
NajafiGhiri, M., Abtahi, A., Owliaie, H., Hashemi, S.S., & Koohkan, H. (2011). Factors affecting potassium pools distribution in calcareous soils of southern Iran. Arid land Research and Management, 25 (4), 313-327.
NajafiGhiri, M., & Abtahi, A. (2013). Potassium Fixation in Soil Size Fractions of Arid Soils. Soil and Water Reseach, 2, 49-55.
Nelson, D.W., & Sommers, L.E. (1996). Total carbon, organic carbon and organic matter. P. 961-1010. In D. L. Sparks et al. (ed.) Methods of Soil Analysis, Part III, 3rd Ed., Am. Soc. Agron., Madison, WI.
Øgaard, A.F., & Krogstad, T. (2005). Release of interlayer K in Norwegian grassland soils. Journal of Plant Nutrition Soil Science, 168, 80–88.
Poss, R., Fardeau, J.C., Saragoni, H., & Quantin, P. (1991). Potassium release and fixation in ferralsols (oxisols) from southern Togo. Journal of Soil Science, 42, 649–660.
RanadeMalvi, U. (2011).Interaction of micronutrients with major nutrients with special reference to potassium. Karnataka Journal Agricultural Science, 24(1), 106-109.
Rezapour, S., Samadi, A., Jafarzadeh, A.A., & Oustan, S. (2010). Impact of clay mineralogy and landscape on potassium forms in calcareous soils, Urmia region.  Journal of Agricultural Science and Technology, 12, 495-507.
Rhoades, J.D. (1996). Salinity: Electrical conductivity and total dissolved solids. In D. L. Sparks et al. (ed.) Methods of Soil Analysis, Part III, 3rd Ed., Am. Soc. Agron., Madison, WI.
Sarah, P. (2004). Soil sodium and potassium adsorption ratio along a Mediterranean–arid transect. Journal of Arid Environments, 59 (4), 731-741.
Soil Survey Staff. (2012). Soil Survey Manual. USDA. Handbook No. 18. Washington, D.C.
Soil Survey Staff. (2014). Keys to Soil Taxonomy. USDA.NRCS. Washington, D.C.
Sparks, D.L., & Huang, M. (1985). Physical Chemistry of Soil Potassium. In: R.D.Munson.(ed). Potassium in Agriculture. ASA. CSSA. SSSA. Madison. WI., USA.
Steenkamp, C.J., Theron, A.A., & De Bruyn, J.A. (1989). Potassium fixation in an Arcadia soil. II. Fixation by the clay fraction. South African Journal of Plant and Soil, 6 (2), 86-91.
Sumner, M.E., & Miller, W.P. (1996). Cation exchange capacity and exchange coefficients. P. 1201-1229. In D. L. Sparks et al. (ed.) Methods of Soil Analysis, Part III, 3rd Ed., Am. Soc. Agron., Madison, WI.
Thomas, G.W. (1996). Soil pH and soil acidity. In D. L. Sparks et al. (ed.) Methods of Soil Analysis, Part III, 3rd Ed., Am. Soc. Agron., Madison, WI.