واکنش رشد و عملکرد ذرت ( Zea mays L.) به کاربرد اتفان تحت شرایط تنش آبی

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

بخش زراعت واصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز, جمهوری اسلامی ایران

چکیده

اثر اتفان بر تغییرات رشد  رویشی با لحاظ نمودن مصرف آب، در تراکم های مختلف بوته ذرت طی شرایط تنش خشکی در جنوب ایران هنوز به طور دقیق بررسی نشده است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات تنش آبی، تراکم کاشت و تنظیم کننده رشد (اتفان) بر رشد، نمو و عملکرد دانه ذرت (Zea mays L.) سینگل کراس ٧٠٤ ، تحت سطوح مختلف آبیاری می باشد. این پژوهش در قالب آزمایشی مزرعه ای در مزرعـه پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز واقع در باجگاه در سال زراعی ٨٤-٨٣ ، انجام شد. این مطالعه به صورت کرت های دوباره خـــرد شده در قالب بــلوک کـامـل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سطوح آبیاری (کم آبیاری و آبیاری مطلوب) در کرت های اصلی، تراکم کاشت با دو سطح  (۳۳۳,۵۳ و ٠٠٠,٨٠ بوته در هکتار) در کرت های فرعی وتنظیم کننده رشد (اتفــان) با سه  سطح (۰ ، ٥٦/٠ و٨٤/۰ کیلوگرم ماده موثر در هکتار ، که در مرحله 6 برگی اعمال شد ) در کرت های فرعی فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که کاربرد سطوح مختلف اتفان به صورت برگ پاشی بر شاخص های رشد و اجزای عملکرد دانه مرتبط با آن نقش مهمی داشت. کاربرد اتفان سبب کاهش سرعت رشد محصول (CGR)، شاخص سطح برگ (LAI) و دوام شاخص سطح برگ (LAID) شد. بعلاوه، کاربرد اتفان از ارتفاع بوته و ارتفاع بلال کاست. کاهش ارتفاع بوته، LAI و LAID در ابتدای فصل رشد با افزایش مقدار اتفان مرتبط بود. بوته های شاهد در مقایسه با بوته هایی که اتفان دریافت کرده بودند، عملکرد کمتری داشتند. در واقع این پژوهش نشان داد که چنانچه در ابتدای فصل رشد از رشد رویشی ذرت کاسته شود، می توان از آب موجود استفاده بهتری کرد. همچنین نتایج نشان داد که پاسخ عملکرد ذرت به کاربرد اتفان به تراکم بوته و فراهمی رطوبت بستگی خواهد داشت. تاثیر مفید کاربرد اتفان بر عملکرد دانه در شرایط تراکم زیادتر بوته و تنش آبی، زیادتر بود و این موضوع شایسته پژوهش‎های بیشتری در آینده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات