تغییرات درکارکرد آنزیم‏های آنتی‏اکسیدان و صفات فیزیولوژیک ارقام گندم در پاسخ به همزیستی Arbascular mycorrchizalدر رژیم‏های مختلف آبیاری

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 بخش زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، جمهوری اسلامی ایران

2 بخش علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، جمهوری اسلامی ایران

3 دانشکده علوم گیاهی، دانشگاه آریزونا، ایالات متحده آمریکا

چکیده

این تحقیق به منظور ارزیابی تغییرات در کارکرد آنزیم‏های آنتی اکسیدان، پرولین، محتوای نسبی آب و تعیین کلنیزاسیون ریشه در چهار رقم تجارتی گندم (Triticum aestivum L) شامل آذر-٢، داراب٢، شیراز و فلات در همزیستی با قارچ Glomus intraradices تحت چهار تیمار آبیاری100، 75، 50 و ٢٥ درصد ظرفیت مزرعه‏ای (FC) در سال 1389-1388 در  دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز طرح‏ریزی گردید. در ارقام تلقیح شده میانگین سطح برگ، وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه و وزن خشک اندام هوایی به ترتیب 0/6، 2/10، 6/15 و 2/15 درصد بیشتر از ارقام تلقیح نشده بود. کمبود آب درصد کلنیزاسیون ریشه را کاهش داد و بیشترین مقدار کلنیزاسیون (10/28 درصد) در رقم آذر-٢ مشاهده گردید. در مقایسه با ارقام تلقیح نشده، تیمار تلقیح با قارچ میانگین محتوای آب نسبی، پرولین، مقدارکلروفیل، پروتئین کل، آنزیم‏های سوپراکسید ‏دیسموتاز، پرواکسیداز وکاتالاز را در ارقام میکوریز به ترتیب به مقدار 5/5، 6/35، 8/13، 6/21، 5/22، 7/22 و 5/15 درصد افزایش داد. بیشترین کارکرد آنزیم‏های پراکسیداز (U mg-1 77/9)، کاتالاز (U mg-182/9) و سوپراکسید دیسموتاز (U mg-180/19) در رقم آذر-٢ به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که تلقیح با قارچ Glomus intraradices آثار مضر تنش کمبود آب بر ارقام گندم را از طریق افزایش تجمع پرولین و کارکرد آنتی‏اکسیدان‏های آنزیمی کاهش داد. ارقام آذر-٢ و داراب-٢ مقادیر بالاتری را برای آنزیم‏ها و کلنیزاسیون ریشه در مقایسه با سایر ارقام نشان دادند. بنابراین، از این ارقام می‏توان در برنامه‏های به‏نژادی برای همزیستی بهتر و تحمل خشکی در گندم استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها