شبهگونههای تریکودرما از مهمترین آنتاگونیستهای قارچهای بیمارگر گیاهی میباشند که شناسایی و تعیین توان آنتاگونیستی آنها کمک زیادی به مطالعات کنترل زیستی میکند. هدف اصلی از این مطالعه تعیین توان کنترلزیستی جدایههای بومی تریکودرما، جدا شده از مزارع چغندرقند، علیه گونههای Phytophthora drechleri و P. cryptogea عوامل پوسیدگی ریشه چغندرقند میباشد. طی دو فصل زراعی (1386 و 1387)، 85 جدایه از گونههای Trichoderma از مزارع چغندر استان فارس جدا سازی شد. بر اساس خصوصیات ریختشناختی و فیزیولوژیکی حداقل هشت گونه شامل T. asperellum، T. atroviride، T. brevicompactum، T. harzianum، T. longibrachiatum، T. spirale،T. tomentosum وT. virens تشخیص داده شد. فعالیت آنتاگونیستی جدایههای به دست آمده مانند توان رقابتی، کلونیزهکردن و پادزیستی، در شرایط آزمایشگاهی و گلخانهای مورد بررسی قرار گرفت. شبهگونهها و حتی جدایههای مختلف یک شبهگونه از نظر سازوکارهای آنتاگونیستی متفاوت بودند. در شرایط آزمایشگاهی جدایه هایی از T. asperellum ،T. atroviride ، T. harzianum و T. virens در روش تشتکهای از قبل کلونیزه شده، همچنین جدایههایی ازT. asperellum ، T. atroviride و T. harzianum در روش کشت متقابل، از نظر قدرت رقابتی توانایی بالایی نشان دادند. جدایه هایی ازT. harzianum و T. atroviride از نظر قدرت کلونیزهکردن ریشهی جدایههای بیمارگر Phytophthora، توانایی بالایی نشان دادند. جدایههای T. asperellum Ksh2، T. virens DB6r، T. virens DB2 و T. virens DB3، T. virens DB6r، T. virens DB3، DB2 T. virens، T. asperellum Ksh2 و MS3 T. harzianum بیشترین درصد بازدارندگی رشد جدایههای بیمارگر Phytophthora را داشتند. در شرایط گلخانهای سه جدایهی T. harzianum MS3، FG4 T. harzianum و T. virens DB6r بیشترین تأثیر را در کنترل پوسیدگی فیتوفتورایی گیاهچههای چغندرقند نشان دادند. با توجه به نتایج این تحقیق به نظر میرسد که جدایهی T. harzianum MS3 بهترین جدایهی بومی برای مطالعات بعدی کنترلزیستی این بیماری میباشد.
)
