ارزیابی "زشک": رقم گیلاس جدید میان رس با اندازه و کیفیت میوه مناسب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ج.ا. ایران

3 گروه کشاورزی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ولایت ایرانشهر، ایرانشهر، ج.ا. ایران

چکیده

معرفی ارقام جدید گیلاس با زمان رسیدن متفاوت یکی از مهم ترین اهداف برنامه های پرورش گیلاس در ایران است. رقم "زشک" از بین ژنوتیپ های گیلاس بومی استان خراسان رضوی با اجرای 8 پروژه تحقیقاتی به مدت 21 سال از سال 1377 انتخاب شد. نتایج این مطالعه نشان داد که رقم "زشک" دارای عادت رشد نیمه گسترده و و درجه شاخه زایی متوسط است. زمان اولین گلدهی برای "زشک" در هفته دوم فروردین ماه بود. مطالعه گرده افشانی نشان داد که این رقم خود ناسازگار است. ارقام "سفید -90" ، "صورتی لواسان" و "دوم رس مشهد" ارقام گرده افشان مناسب برای "زشک" بودند. بعلاوه، زمان برداشت این رقم در هفته سوم خرداد بود. میانگین وزن میوه رقم "زشک" (10/17 گرم) بیشتر از میانگین وزن میوه ارقام "شاندیز" (23/7 گرم) ، "توس" (6/87 گرم) و "سیاه مشهد" (7/80 گرم) بود. هم چنین ، “درصد مواد جامد محلول کل” در رقم "زشک" (19/66 درصد) بیشتر از “درصد مواد جامد محلول کل” رقم "شاندیز" (16/63 درصد) و  رقم "توس" (17/13 درصد) بود. عملکرد "زشک" در مرحله باردهی اقتصادی 33/67 کیلوگرم در هر درخت بود که از مقادیر تعیین شده  برای هر درخت ارقام "شاندیز" (22/43 کیلوگرم) و "توس" (12/67 کیلوگرم) بیشتر بود. با توجه به عملکرد بالا، میانگین وزن میوه، درصد مواد جامد محلول و زمان رسیدن"زشک" ، گسترش کاشت این رقم در برخی از باغات گیلاس ایران توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها


Bieniek, A., Kawecki, Z., Kopytowski, J., & Zielenkiewicz, J. (2011). Yielding and fruit quality of Lithuanian sweet cherry cultivars grown under the climatic and soil conditions of Warmia. Folia Horticulturae, 23(2), 101-106.
Corneanu, M., Iurea, E., & Sirbu, S. (2020). Biological properties and fruit quality of sweet cherry (Prunus avium L.) cultivars from Romanian assortment. Agronomy Research, 18(4), 2353-2364. doi:10.15159/AR.2020.20.23.
FAO. (2020). Food and agriculture organization of the United Nations. Retrieved from: www. FAO. Org.
Fotirić Akšić, M., & Nikolić, T. (2013). Analysis of pomological traits in new promising sweet cherry genotypes. Genetika, 45(3), 873-880.
Ganji Moghadam, A., Momeni, M., Bouzari, N., & Asgharzade, A. (2014). Effect of pollination on fruit set and evaluation of phenological, pomological and morphological characteristics of some Introduced sweet Cherry cultivars under Khorasan Razavi
 
 
province. Seed and Plant Improvement Journal, 1(3), 1-30.
Ganji Moghadam, E., Bouzari, N., Kavand, E. A., Irvani, A., Akhavan, S.H., Bina, S., & Gouharkhay, S. H. (2017). Adli, a new variety of precocious cherries with the desired size and quality. Journal of Research Findings in Crops and Horticulture, 6(2), 123-132.
Ganji Moghadam, E., Jalali, A., Irvani, A., & Bina, S. (2019). Evaluation of phenological, pomological and morphological characteristics of mashhad-84 promising sweet cherry genotype and identification of suitable pollinizer under Khorasan Razavi conditions. Seed and Plant Journal, 34 (4), 471-487.
Ganji Moghadam, E., Jalali, A., Irvani, A., & Bina, S. (2020). Comparison of quantitative and qualitative characteristics of promising Mashhad-86 genotype with some of earlyripening sweet cherry cultivars. Iranian Journal of Horticultural Science, 50 (4): 891-899.
Ganopoulos, I., Farsakoglou, A.-M., Aravanopoulos, F., Molassiotis, A., Michailidis, M., Malliarou, E., Avramidou, E., Tsaftaris, A., Osanthanunkul, M., Madesis, P., Kazantzis, K., & Xanthopoulou, A. (2018). Towards sweet cherry (Prunus avium L.) breeding: Phenotyping evaluation of newly developed hybrids. Euphytica, 214(99), 1-11. doi:10.1007/s10681-018-2179-2
Höfer, M., & Giovannini, D. (2017). Phenotypic characterization and evaluation of European cherry collections: A survey to determine the most commonly used descriptors. The Scientific Pages of Horticulture, 1(1), 7–12.
Janes, H., Ardel, P., Kahu, K., Kelt, K., & Kikas, A. (2010). Some biological properties and fruit quality parameters of new sweet cherry cultivars and perspective selections. Agronomy Research, 8, 583-588.
Kazantzis, K., Chatzicharissis, I., Papachatzis, A., Sotiropoulos, T., Kalorizou, H., & Koutinas, N. (2011). Evaluation of sweet cherry cultivars introduced in Greece. Analele Universitătii din Craiova-Biologie, Horticultura, Tehnologia Prelucrarii Produselor Agricole, Ingineria Mediului, 16, 293-296.
Olmstead, J. W., Iezzoni, A. F. & Whiting, M. D. (2007). Genotypic differences in sweet cherry fruit size are primarily a function of cell number. Journal of American Society for Horticultural Sciences, 132(5), 697-703.
Pal, M. D., Mitre, I., Asănică, A. C., Sestraş, A. F., Peticilă, A. G., & Mitre, V. (2017). The influence of rootstock on the growth and fructification of cherry cultivars in a high density cultivation system. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 45(2), 451-457. doi:10.15835/nbha45210826.
Papapetros, S., Louppis, A., Kosma, I., Kontakos, S., & Kontominas, M. G. (2018). Characterization and differentiation of botanical and geographical origin of selected popular sweet cherry cultivars grown in Greece. Journal of Food Composition and Analysis, 72, 48-56. doi:10.1016/j.jfca.2018.06.006.
Schuster, M., Grafe, C., Wolfram, B., & Schmidt, H. (2014). Cultivars resulting from cherry breeding in Germany. Erwerbs-Obstbau, 56(2), 67–72
Serrdilla, M .J., Martin, A., Ruiz-Moyano, S., Hernandez, A., Lopez-Corrales, M., de Guia Cordoba M. (2012). Physicochemical and sensorial characterisation of four sweet cherry cultivars grown in Jerte Valley (Spain). Food Chemistry, 133, 1551-1559. doi: 10.1016/j.foodchem.2012.02.048
Tzoner, R., & Yamaguchi, M. (1999). Investigations on some far-east prunus species, phenology. Acta Horticulture, 488, 239 -242.
UPOV. (2008). Protocol for distinctness, uniformity and stability test. Sweet cherry community plant variety office CPVO-TP/07/02 final. International Union for the protection of new varieties of plants. Retrieved from: www.upov.int.
Westwood, M. N. (1993). TDM perate zone pomology. (3th ed.). Oregon, USA: Timber press, Portland