مقایسه حساسیت کنجد و عدس در برابر اثرات باقیمانده‌های خاکی علف‌کش‌های توتال، آپیروس و آتلانتیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تولیدات گیاهی و ژنتیک، ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ج.ا. ایران

2 گروه علوم گیاه و خاک، دانشگاه ایالتی می‌سی‌سی‌پی، می‌سی‌سی‌پی، ایالات متحده آمریکا

چکیده

- این پژوهش به منظور مطالعه میزان حساسیت کنجد (Sesamum indicum L.) و عدس (Lens culinaris L.) در مقابل بقایای خاکی سه علف­کش توتال، آپیروس و آتلانتیس تحت شرایط گلخانه­ای صورت پذیرفت. طرح آزمایشی از نوع طرح کاملا" تصادفی در پایه فاکتوریل با سه تکرار بود. صفات مورد مطالعه در این آزمایش طول ساقه و ریشه و همچنین وزن خشک ساقه و ریشه در مورد هر دو گونه گیاهی بود. بر اساس نتایج مشاهده شد که بیشترین مقدار بقایای آتلانتیس سبب کاهش طول ساقه کنجد به میزان 91/61 درصد در مقایسه با کرت­های شاهد ­شد. این علف­کش سبب کاهش وزن خشک ساقه کنجد به میزا ن 88/93 درصد در مقایسه با کرت­های شاهد شد که این میزان به طور معنی­داری با مقادیر کاهش ایجاد شده به وسیله علف­کش­های توتال و آپیروس بیشتر بود. نتایج نشان دادند که بیشترین (76/67 درصد) و کمترین (53/13 درصد) میزان کاهش در طول ساقه عدس در مقایسه با کرت­های شاهد به ترتیب توسط علف­کش­های آتلانتیس و توتال ایجاد گردید. ضمنا" مقادیر GR50 مربوط به علف­کش­های توتال، آپیروس و آتلانتیس که به ترتیب به میزان 0/5، 0/51 و 1/1 گرم در هکتار بودند برای گیاه کنجد در مقایسه با عدس به طور معنی­داری کمتر برآورد شدند. به طور کلی کنجد حساسیت بیشتری در مقایسه با عدس در مقابل کاربرد علف­کش­های توتال، آپیروس و آتلانتیس نشان داد. بنابراین کاربرد گیاه کنجد در مطالعات زیست­سنجی در مقایسه با گیاه عدس می­تواند ابزار موثرتری باشد.

کلیدواژه‌ها


Alebrahim, M. T., Zangoueinejad, R., & Tseng, T. M. (2017). Biochemical and molecular knowledge about developing herbicide-resistant weeds. In Pacanoski, Z. (Ed.), Herbicide resistance in weeds and crops (pp. 101-132). London: IntechOpen.
Alonso-Prados, J. L., Hernandez Sevillano, E., Lianos, S., Villarroya, M., & Baudin., J. M. (2002). Effect of sulfosulfuron soil residues on barley (Hordeum vulgare), sunflower (Helianthus annuus) and common vetch (Vicia sativa). Crop Protection, 21,1061- 1066.
Hall, J. C., Deschamps, R. J. A.,  & Mcdermott, M. R. (1990). Immunoassays to detect and quantitate herbicides in the environment. Weed Technology, 4, 226-234.
Hall, J. C., Sagan, K., Macdonald, I., Zhang, P., Carter, M., & Stephenson, G. R. (2000). Persistence and detection of the low-use rate herbicides, Proceeding of the 2000 National Meeting–Expert Committee on Weeds. Retrieved from: https://weedscience.ca/wp-content/uploads/2017/08/ECW_CEM_Banff_Proceedings_2000.pdf
Hallaway, K. I., Kookana, R. S., Noy, D. M., Smith, J. G., & Wilhelm, N. (2006). Crop damage caused by residual Acetolactate synthase herbicides in the soils of south- eastern Australia. Australian Journal of Experimental Agriculture, 46, 1323- 1331.
Helling, C. S. (2005). The science of soil residual herbicides. In Van Acker, R.C. (Ed.), Soil residual herbicides: Science and Management (pp. 3-22). Sainte Anne-de Bellevue:Topics in Canadian Weed Science, volume 3. Quebec: Canadian Weed Science Society- Societe Canadian de malherbologie.
Hollawy, K. L., Kookan, D. J., McQuin, D. J., Moerkerk, M. R., Noy, D. M., & Smal, M. A. (1999). Comparison of sulfonylurea herbicide residue detection in soil by bioassay enzyme-linked immunosorbent assay and HPLC. Weed Research, 39, 383-397.
James, T. K., Holland, P. T., Rahman, A., & Lu, Y. R. (1999). Degradation and triasulfuron in a high-organic-matter volcanic soil. Weed Research, 39, 137-147.
Moyer, J. R., & Esau, R. (1996). Imidazolinone herbicide effects on following rotational crops in Southern Alberta. Weed Technology, 10, 100-106.
Moyer, J. R., & Hamman, W. M. (2001), Factors affecting the toxicity of MON 37500 residues to following crops. Weed Technology, 15, 42-47.
Ortega, M., Alonso-Pardos, J. L., Villarroya, M.,& Garcai-Baudin, J. M. (2004). Detection of phytotoxic residues of hexazinone and simazine by a biological test using
Lepidium sativum L. var. Cresson. Weed Technology, 18, 505-508.
Powley, C. R. (2003). Sulfonylurea herbicides. In Lee, P. W. (Ed.). Handbook of residue analytical methods for agrochemicals (pp. 14-49). USA: John Wiley and Sons.
Robinson, D. E., Soltani, N., & Sikkema, P. H. (2006). Response of four market classes of dry bean (Phaseolus vulgaris) to foramsulfuron, isoxaflutole, and isoxaflutole plus atrazine applied in previous years. Weed Technology, 20(3), 558-563.
Santin-Montanya, I., Alonso-Prados, J. L., Villarroya, M, & Garcia-Baudin, J. M. (2006). Bioassay for determining sensitivity to sulfosulfuron on seven plant species. Journal of Environmental Science and Health, Part A, 41, 781-793.
Secor, J. (1994). Inhibition of barnyardgrass 4- hydroxyphenylpyruvate dioxygenase by sulcotrione. Plant Physiology, 106, 1429-1433.
Smith, A. E. (1995). Handbook of weed management systems. New York, USA: CRC Press.
Smith, M. C., Shaw, D. R., & Miller, D. K. (2005). In-field bioassay to investigate the persistence of imazaquin and pyrithiobac. Weed Science, 53, 121-129.
Stork, P., & Hannah, M. C. (1996), A bioassay method for formulation testing and residue studies of sulfonylurea and sulfonanylide herbicides. Weed Research, 36, 271-281.
Zangoueinejad, R., Alebrahim, M. T., & Tseng, T. M. (2020). Absorption and translocation of dicamba in dicamba-Tolerant wild tomato. Canadian Journal of Plant Science, 1-9. https://doi.org/10.1139/CJPS-2019-0314.
Zangoueinejad, R. )2019a(. Study the mechanism(s) of tolerance to herbicides in selected tomato lines [Doctoral dissertation, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. (In Persian)].
Zangoueinejad, R., Alebrahim, M. T., & Tseng, T. M. (2019b). Investigating dicamba uptake and translocation in dicamba-tolerant tomato using HPLC, The Annual Meeting of the Weed Science Society of America. New Orleans, Louisiana State, February 11-14. USA: Weed Science Society of America.
Zangoueinejad, R., Alebrahim, M. T., Shrestha, S., & Tseng, T. M. (2019c). Dose response study to evaluate dicamba tolerance of wild tomato germplasm, 72nd Annual Meeting of Southern Weed Science Society. Oklahoma City, Oklahoma State, February 03-06. USA: Southern Weed Science Society.
Zangoueinejad, R., Alebrahim, M. T., Snyder, R., & Tseng, T. M. (2018a). Greenhouse screening to detect dicamba, 2,4-D, and quinclorac tolerant selected tomato accessions, 2nd Annual Summer Student Science Symposium, Mississippi Academy of Sciences. Starkville, Mississippi State, July 26. USA: Mississippi Academy of Sciences.
Zangoueinejad, R., Kazemeini, S. A., Ghadiri, H., &Javanmardi, J. (2018b). Effects of non-living mulches and metribuzin on yield and yield components of tomato (Lycopersicon escolentumcv. CH). Iran Agricultural Research, 37(1), 43-48.
Zangoueinejad, R., Ghadiri, H., & Alebrahim, M. T. (2016). Comparison of some vegetative and reproductive traits of dominant weeds in cultivated tomato as influence by metribuzin and nonliving mulches, 7th International Weed Science Congress, Prague, June 19–25. Czech Republic: International Weed Science Society.
Zimdahl, R. L. (1999). Fundamentals of weed sience (2nd ed.). San Diego, CA. USA: Academic press.