مقایسه مدلهای یوتا مثبت و یوتا به منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی برخی ارقام زیتون

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ج.ا. ایران

چکیده

تعیین نیاز سرمایی و گرمایی در ارقام بومی زیتون استان فارس یکی از عوامل مهم جهت رشد و نمو بهینه درخت زیتون می­باشد. این پژوهش به منظور بررسی تعیین نیاز سرمایی جوانه گل زیتون و تعیین نیاز سرمایی ارقام زیتون با استفاده از روش یوتا و یوتا مثبت و مقایسه این مدل­ها با نیاز سرمایی آزمایشگاهی و ارائه روشی کارا برای اندازه­گیری نیاز سرمایی در منطقه انجام شد. دراین پژوهش نیاز سرمایی و گرمایی ارقام ’فیشمی تخم کبکی‘، ’دزفول ‘،’زرد‘، ’دهقان‘و’شیراز ‘  تعیین شد. جهت تعیین نیاز سرمایی،  قلمه­هایی از شاخه یک ساله ارقام زمانی­که دمای محیط به 12 درجه سانتی­گراد رسید، جمع­آوری شدند. قلمه­ها به مدت 0، 100، 200، 300، 400، 500، 600، 700، 800، 900، 1000، 1100، 1200، 1300، 1400، 1500، 1600، 1700و 1800 ساعت در دمای 5 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. نیاز سرمایی ارقام فیشمی تخم کبکی، دزفول، زرد، دهقان، شیراز  به ترتیب 900، 1000، 900 تا 1000، 1000 تا 1100 و 900 ساعت برآورد شد. روش یوتا مثبت روش کاراتری نسبت به روش یوتا برای تعیین نیاز سرمایی بود و داده­های آن با نتایج به‌دست آمده از طریق روش آزمایشگاهی نزدیک­تر بود. نیاز گرمایی ارقام از مرحله پایان خفتگی تا تمام گل به ترتیب 2/199، 1/272، 2/245، 321 و 3/209 درجه رشد روز (growing degree days) برآورد شد. نتایج نشان داد که رقم فیشمی تخم کبکی دارای کمترین نیاز سرمایی و رقم دهقان بیشترین نیاز سرمایی را داراست. بنابراین رقم فیشمی تخم کبکی با نیاز سرمایی و گرمایی کمتر را می توان در مناطق نیمه گرمسیر برای کاشت پیشنهاد نمود.

کلیدواژه‌ها


Alcala, A., & Barranco, R. D. (1992). Prediction of flowering time in olive for Cordoba olive collection. Horticultural Science, 11, 1205-1207.
Antonio, M., Martinez, T., & Antonio, J. (2009). Metabolic activity of low chilling grapevine buds forced to break. Thermochimica Acta Science, 481, 28–31.
Arora, R., & Tanino, K. (2003). Induction and release of bud dormancy in woody perennials: a science comes of age. Horticultural Science, 38, 911-921.
Citadin, I. M., Rseria, C. B, Herter, F. G, & Baptista da Silva, L. (2002). Heat requirement for blooming and leafing in peach. Horticultural Science, 36, 305-307.
Couvillon, G. A, & Erez, A. (1985). Influence of prolonged exposure to chilling temperatures on bud break and heat requirement for bloom of several fruit species. Journal of American Society and Horticultural Science, 110, 47-50.
Galan, C., Garcia-Mozo, H.,  Vazquez, L.,  Ruiz, L.,  Diaz de la Guardia, C., & Trigo, M.M. (2004). Heat requirement for the onset of the Olea europaea L. pollen season in several site in Andalusia and the effect of the expected future climate change. International Journal of Biometric, 45, 8-12.
Hackett, W. P., & Hartman, H. T. (1963). Morphological development of olive as related to low temperature requirement for inflorescence formation. Botanical Gazette, 124, 383-387.
Hackett, W. P, & Hartman, H. T. (1964). Inflorescence formation in olive as influenced by low temperature, photoperiod and leaf area. Botanical Gazette,125, 65-72.
Linsely_Noakes, G .C., Louw, M., & Allan, P. (1995). Estimating positive utah chill unit using daily maximum and minimum temperature. South African Society and Horticultural Science, 5(1), 19-22.
Sibbet, G. S., & Martin, G. C. (1994). Olive production manual. L. Ferguson (Ed.). University of California.
Swartz, H. J, & Powell, L. E. (1981). The effect of long chilling requirement on time of bud break in apple cultivars. Acta Horticulturae, 120, 173-178.
McMaster, G. S., & Wilhelm, W. W. (1997). Growing degree-days: one equation, two interpretations. Agricultural and Forest Meteorology, 87(4), 291-300.
Partridge, C. J., & Allan, P. (1980). Further studies on the rest period of low chill peach cultivars. Crop Production, 9, 191-195.
Rallo, L, Martin GC., & Lavee, S. (1981). Relationship between abnormal embryo sac development and fruitfulness in olive. Journal of American Society and Horticultural Science. 106, 813-817.
Richardson, E. A., Seeley, S. D., & Walker, D. R. (1974). A model for estimating the completion of rest for ‘Redhaven’ and ‘Elberta’ peach trees. Horticultural Science. 9, 331-333.
Tabuenca, M. C. and J. Herrero. 1965. Influencia de la temperatura en la época de    floración de frutales. Anales Aula Dei 8(1), 115-153.
Warmmud, M. R, & Kurmme, J. (2005). A chilling model to estimate rest completion of erect blackberries. Horticultural Science, 40, 1259-1262.
Westwood, MN, 1993. Temperate Zone Pomology (1st ed.). OrganUSA.